GAN CỨNG LẠI: 5 TÍN HIỆU CẢNH BÁO KHÔNG THỂ BỎ QUA TRÊN KHUÔN MẶT

I. Khái Niệm Độ Cứng của Gan

Độ cứng của gan, một thông số y khoa quan trọng, thường được đo bằng đơn vị kiloPascal (kPa). Đây là chỉ số giúp các bác sĩ đánh giá tình trạng và sức khỏe của gan. Một gan khỏe mạnh thường có độ cứng thấp, trong khi gan bị tổn thương hoặc mắc bệnh sẽ có độ cứng cao hơn. Điều này đặc biệt quan trọng trong việc phát hiện và theo dõi các bệnh về gan như xơ gan hay viêm gan.

Phương pháp đo độ cứng gan phổ biến nhất hiện nay là sử dụng thiết bị FibroScan. FibroScan là một dạng máy siêu âm đặc biệt, được thiết kế để đánh giá cấu trúc và độ đàn hồi của mô gan thông qua việc phát và nhận sóng siêu âm. Quá trình này không gây đau và không xâm lấn, giúp bác sĩ có thể nhanh chóng và chính xác đánh giá tình trạng gan của bệnh nhân, từ đó đưa ra các quyết định điều trị kịp thời và hiệu quả.

1. Phân loại Metavir 

Đây là một hệ thống được sử dụng để đánh giá mức độ xơ gan. Theo hệ thống này, xơ gan được chia thành 5 mức độ từ F0 đến F4, mỗi mức độ có đặc điểm riêng biệt:

• F0 - Không xơ hóa: Trong trường hợp này, gan vẫn còn bình thường và không có dấu hiệu của xơ hóa. Điều này có nghĩa là cấu trúc và chức năng của gan vẫn đang trong tình trạng tốt.

• F1 - Xơ hóa nhẹ: Ở mức độ này, gan bắt đầu có những dấu hiệu nhẹ của xơ hóa, nhưng các biến đổi vẫn còn hạn chế và không ảnh hưởng nhiều đến chức năng gan.

• F2 - Xơ hóa có ý nghĩa: Mức độ xơ hóa tại F2 đã trở nên rõ ràng hơn, với tình trạng xơ lan tỏa qua một phần lớn gan. Điều này báo hiệu rằng gan đang bắt đầu bị tổn thương nghiêm trọng hơn.

• F3 - Xơ hóa nặng: Tại mức F3, tình trạng xơ hóa đã trở nên nặng nề hơn, với sự hình thành các vùng xơ trải rộng. Đây là dấu hiệu của tổn thương gan tiến triển và có thể ảnh hưởng đến chức năng gan.

• F4 - Xơ gan hoặc xơ hóa gan tiến triển: Đây là giai đoạn cuối cùng và nặng nhất của xơ gan, nơi cấu trúc gan bị thay đổi đáng kể và chức năng gan bị suy giảm nghiêm trọng. Xơ gan ở giai đoạn F4 đòi hỏi sự quản lý và can thiệp y tế chặt chẽ.

Mỗi mức độ trong phân loại Metavir phản ánh mức độ tổn thương và xơ hóa của gan, giúp các bác sĩ đánh giá tình trạng bệnh và lên kế hoạch điều trị phù hợp.

2. Độ cứng gan 

Là một chỉ số quan trọng trong việc đánh giá tình trạng sức khỏe của gan, độ cứng này có thể thay đổi tùy thuộc vào nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số nguyên nhân chính gây ra sự thay đổi trong độ cứng của gan:

• Viêm Gan Virus B: Là một trong những nguyên nhân phổ biến nhất gây xơ gan và suy gan. Viêm gan B có thể dẫn đến tổn thương gan lâu dài và tăng độ cứng của gan.

• Đồng Nhiễm HCV-HIV: Sự kết hợp của viêm gan C (HCV) và nhiễm HIV làm tăng nguy cơ tổn thương gan và xơ gan. Việc điều trị cả hai bệnh này cần được tiến hành cẩn thận để kiểm soát độ cứng gan.

• Viêm Gan C Tái Phát Sau Ghép Gan: Trong một số trường hợp, viêm gan C có thể tái phát sau khi ghép gan, gây ra tổn thương mới cho gan và làm tăng độ cứng của nó.

• Viêm Gan Virus C: Cũng giống như viêm gan B, viêm gan C có thể gây xơ gan nếu không được điều trị kịp thời và hiệu quả.

• Các Bệnh Ứ Mật Mạn: Các rối loạn ứ mật, như sỏi mật hoặc tắc nghẽn đường mật, có thể gây viêm và tăng độ cứng của gan.

• Xơ Gan Do Rượu: Lạm dụng rượu lâu dài là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây xơ gan, làm tăng độ cứng gan đáng kể.

• Bệnh Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu (NAFLD): NAFLD, một tình trạng tích tụ mỡ thừa trong tế bào gan, nếu không được kiểm soát, có thể dẫn đến xơ gan.

• Viêm Gan Nhiễm Mỡ Không Do Rượu: Đây là một dạng nặng của NAFLD, gây viêm và tổn thương gan, từ đó làm tăng độ cứng của gan.

II. Ý kiến chuyên gia về gan:

Giáo sư Yang Lihua, một chuyên gia y tế đến từ Bệnh viện Nhân dân tỉnh Hồ Bắc, Trung Quốc, đã cung cấp những quan điểm sâu sắc về mối liên hệ giữa độ cứng của gan và các nguy cơ sức khỏe liên quan. Theo bà, độ cứng của gan không chỉ là một chỉ số dự báo nguy cơ mắc bệnh gan, mà còn cả tiên lượng bệnh.

Độ cứng của gan là một dấu hiệu cảnh báo sớm cho các bệnh liên quan đến gan, đặc biệt là trong trường hợp bệnh nhân mắc viêm gan virus B và C mạn tính. Bà Yang nhấn mạnh rằng, càng cứng gan chứng tỏ nguy cơ mắc bệnh gan càng cao, trong đó xơ gan là một trong những bệnh phổ biến nhất.

Xơ gan, thường được biết đến với thuật ngữ "chai gan", là một hậu quả của viêm gan mạn tính. Trong giai đoạn này, gan bị các tác nhân gây hại tấn công liên tục, khiến tế bào gan bị hư hại và chết dần, dẫn đến hình thành các mô sẹo không thể phục hồi. Điều này làm gan cứng lại và không còn khả năng thực hiện chức năng bình thường.

Bên cạnh xơ gan, Giáo sư Yang cũng đề cập đến ung thư gan như một nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng khác liên quan đến độ cứng của gan. Theo bà, việc theo dõi và đánh giá độ cứng của gan có thể giúp phát hiện sớm và quản lý hiệu quả hơn các bệnh lý gan, từ đó cải thiện khả năng sống còn của bệnh nhân.

Tóm lại, quan điểm của Giáo sư Yang Lihua nhấn mạnh tầm quan trọng của việc theo dõi độ cứng gan như một phần quan trọng trong việc dự báo và quản lý nguy cơ sức khỏe liên quan đến gan.

III. Top 5 dấu hiệu trên khuôn mặt đang cảnh báo về độ cứng của gan đang ở mức độ cảnh báo

Khi gan bắt đầu cứng lại, mặc dù chức năng bù trừ của gan vẫn còn mạnh và có thể giữ cho các triệu chứng không rõ ràng trong giai đoạn đầu, nhưng có những dấu hiệu cảnh báo cụ thể trên vùng đầu và mặt mà mọi người cần chú ý. Các dấu hiệu này giúp nhận biết sớm vấn đề về gan, từ đó đưa ra các biện pháp can thiệp kịp thời. Dưới đây là 5 dấu hiệu cảnh báo trên vùng đầu và mặt:

1. Da mặt vàng hoặc nám

Da mặt vàng và tình trạng nám là các dấu hiệu thường gặp khi gan gặp vấn đề. Gan, một cơ quan hết sức quan trọng trong cơ thể, chịu trách nhiệm chính trong việc loại bỏ độc tố và rác thải, đồng thời duy trì sức khỏe tốt. Khi chức năng của gan bị suy giảm, nó không còn có khả năng chuyển hóa và giải độc hiệu quả, gây ra những hậu quả nghiêm trọng đối với da.

• Vàng Da Do Sự Tồn Đọng Bilirubin

Khi gan không thể chuyển hóa bilirubin một cách hiệu quả, bilirubin sẽ tích tụ trong máu, gây ra tình trạng vàng da. Bilirubin, một sản phẩm của quá trình phân hủy hồng cầu, bình thường được gan chuyển hóa và loại bỏ qua nước tiểu. Khi nồng độ bilirubin trong máu tăng cao, nó sẽ phân phối đến các cơ quan khác nhau thông qua máu, trong đó có da, làm cho da, đặc biệt là da mặt và mắt, trở nên vàng. Điều này thường rõ ràng nhất ở da mặt và khu vực trắng của mắt.

• Nám Do Rối Loạn Giải Độc

Ngoài ra, rối loạn trong quá trình giải độc của gan cũng có thể dẫn tới việc độc tố tích tụ trong cơ thể. Các độc tố này, khi được phân phối đến da mặt thông qua máu, có thể gây ra sự hình thành của nám. Nám là những vết đậm màu trên da, thường xuất hiện ở vùng da phơi nắng và có thể phát triển ở mọi độ tuổi, không chỉ gắn liền với quá trình lão hóa.

Do đó, việc chăm sóc gan và duy trì chức năng của nó là hết sức quan trọng. Một số biện pháp có thể bao gồm việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, tránh lạm dụng chất kích thích, và thực hiện các xét nghiệm y tế định kỳ để theo dõi tình trạng gan. Khi phát hiện các dấu hiệu bất thường như vàng da hoặc nám, cần tìm kiếm sự tư vấn y tế để có chẩn đoán và điều trị kịp thời, nhằm tránh các hậu quả nghiêm trọng hơn cho sức khỏe tổng thể.

2. Đau đầu đi kèm chóng mặt, mờ mắt

Theo Giáo sư Yang, một số bệnh nhân xơ gan có thể trải qua các triệu chứng không phổ biến như đau đầu, chóng mặt và suy giảm thị lực, thay vì các dấu hiệu đau bụng thông thường ở vùng gan. Các triệu chứng này có thể phức tạp và khó hiểu, nhưng chúng rất quan trọng trong việc chẩn đoán và hiểu rõ về tình trạng sức khỏe của người bệnh.

• Triệu Chứng Đau Đầu và Chóng Mặt

Bệnh nhân xơ gan có thể trải qua đau đầu không rõ nguyên nhân, thường xuất hiện rõ ràng nhất vào buổi sáng khi vừa thức dậy. Cơn đau đầu này không quá dữ dội nhưng lại đủ để gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Đồng thời, người bệnh cũng có thể gặp phải các cơn chóng mặt đứt quãng và bất thường.

• Suy Giảm Thị Lực và Nhìn Đôi

Ngoài ra, có thể xuất hiện tình trạng suy giảm thị lực đột ngột hoặc nhìn đôi, đây là những triệu chứng nghiêm trọng hơn cần sự chú ý. Sự suy giảm thị lực không chỉ ảnh hưởng đến khả năng nhìn mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo của các vấn đề nghiêm trọng liên quan đến gan.

• Nguyên Nhân Thần Kinh

Những triệu chứng này có thể liên quan đến các vấn đề thần kinh do tổn thương gan gây ra, đặc biệt trong giai đoạn nặng của xơ gan. Khi gan cứng lại và chức năng của nó suy giảm, điều này có thể ảnh hưởng đến hệ thần kinh tiền đình, dẫn đến các triệu chứng như chóng mặt và suy giảm thị lực.

Giáo sư Yang nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chẩn đoán sớm và xác định đúng nguyên nhân của các triệu chứng. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu này không chỉ giúp can thiệp kịp thời để cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh mà còn có thể ngăn chặn sự tiến triển của bệnh. Nếu bạn hoặc người thân gặp phải các triệu chứng trên, hãy tìm kiếm sự tư vấn y tế chuyên nghiệp để có chẩn đoán và hướng điều trị phù hợp.

3. Quầng thâm mắt ngày càng đậm

Quầng thâm mắt ngày càng đậm có thể dễ dàng bị xem nhẹ bởi nhiều người, thường được gán ghép với thiếu ngủ, mệt mỏi hoặc là dấu hiệu của làn da không còn được khỏe mạnh. Tuy nhiên, ít ai biết rằng đây cũng có thể là dấu hiệu cảnh báo vấn đề về gan.

Gan là cơ quan quan trọng có chức năng dự trữ và lọc máu, giúp điều hòa khí huyết trong cơ thể. Khi gan gặp vấn đề, chức năng này sẽ bị ảnh hưởng, có thể dẫn đến tình trạng huyết ứ, một nguyên nhân gây ra quầng thâm mắt. Nếu gan trở nên cứng lại và không còn linh hoạt, khả năng dự trữ máu bị rối loạn, từ đó làm tăng nguy cơ hình thành quầng thâm.

Điều đáng chú ý là dù bạn có ngủ đủ giấc, quầng thâm mắt vẫn có thể tiếp tục đậm và to ra một cách bất thường. Khu vực xung quanh mắt cũng là nơi độc tố - phụ phẩm của quá trình chuyển hóa do gan - dễ dàng tích tụ. Vì vậy, nếu nhận thấy dấu hiệu này, không nên chần chừ mà hãy tìm đến bác sĩ để được kiểm tra. Việc chủ động kiểm tra sức khỏe gan sẽ giúp ngăn ngừa các bệnh lý nghiêm trọng hơn như xơ gan hay ung thư gan, từ đó bảo vệ sức khỏe của bạn trước khi các vấn đề nghiêm trọng hơn xuất hiện.

4. Chảy máu nướu răng bất thường

Chảy máu nướu răng không chỉ là vấn đề nha khoa đơn thuần mà còn có thể là triệu chứng của các bệnh lý nội tạng, trong đó có bệnh gan. Chảy máu nướu răng bất thường, đặc biệt khi xảy ra một cách dai dẳng, cần được quan tâm đúng mức vì nó có thể phản ánh một vấn đề sâu xa hơn liên quan đến chức năng gan.

Khi gan gặp vấn đề, khả năng sản xuất prothrombin và fibrinogen - hai yếu tố quan trọng trong quá trình đông máu - có thể bị suy giảm. Điều này dẫn đến việc cơ thể khó đông máu hơn, gây ra chảy máu nướu răng dễ dàng khi chải răng hoặc thậm chí là tự nhiên mà không cần kích thích.

Giáo sư Yang cảnh báo rằng, bệnh gan không chỉ gây chảy máu ở nướu răng mà còn có thể khiến chảy máu ở các bộ phận khác của cơ thể như chảy máu khớp hoặc khó cầm máu sau chấn thương. Đây là những dấu hiệu cảnh báo cần được chú ý và không nên bỏ qua. Nếu bạn gặp phải tình trạng này, việc tìm kiếm sự tư vấn y tế ngay lập tức là điều cần thiết để đánh giá chính xác tình trạng sức khỏe của bạn và ngăn chặn các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn.

5. Thay đổi bất thường ở tóc và da đầu

Thay đổi bất thường ở tóc và da đầu có thể là dấu hiệu của nhiều tình trạng sức khỏe khác nhau, trong đó có các vấn đề về gan. Nếu bạn phát hiện da đầu tiết nhiều dầu hơn bình thường hoặc tóc trở nên bết và nhờn mà không rõ nguyên nhân, có thể đây là lúc cần xem xét tình trạng sức khỏe của gan.

Theo Giáo sư Yang, da đầu chứa nhiều lỗ chân lông có chức năng loại bỏ độc tố và bài tiết chất nhờn. Khi chức năng gan bị suy giảm, một lượng lớn chất lipid có thể được giải phóng qua da đầu, gây ra cảm giác nhờn và làm tăng tiết dầu trên tóc. Điều này không chỉ làm tăng cảm giác khó chịu mà còn có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nặng hơn như cứng gan, xơ gan hoặc ung thư gan.

Ngoài ra, sự thay đổi đột ngột về màu sắc của tóc, chẳng hạn như tóc trở nên trắng hoặc vàng, đặc biệt ở vùng thái dương, cũng có thể là một dấu hiệu cảnh báo sức khỏe gan không tốt. Gan có vai trò trong việc điều chỉnh tốc độ trao đổi chất và tuần hoàn máu, vì vậy khi gan không hoạt động tốt, việc cung cấp dưỡng chất cho các nang tóc trên da đầu có thể bị ảnh hưởng. Điều này dẫn đến việc các tế bào tóc thiếu oxy và máu, làm tăng tốc độ tóc bạc, đặc biệt là ở vùng tóc thái dương.

Các dấu hiệu này cần được đánh giá cẩn thận bởi chuyên gia y tế để xác định nguyên nhân và có hướng điều trị phù hợp. Nếu bạn gặp phải những thay đổi này, đặc biệt là khi chúng xuất hiện mà không có lý do rõ ràng, hãy nhanh chóng liên hệ với bác sĩ để được kiểm tra sức khỏe.

Tóm lại, gan có ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều khía cạnh của sức khỏe tổng thể, và các dấu hiệu cảnh báo trên khuôn mặt là những tín hiệu không thể bỏ qua. Nhận biết sớm các dấu hiệu cứng gan không chỉ giúp phòng ngừa các bệnh lý nghiêm trọng hơn như xơ gan và ung thư gan mà còn đóng vai trò quyết định trong việc duy trì chức năng gan khỏe mạnh. RM Healthcare hy vọng rằng qua bài viết này, bạn đã trang bị được kiến thức cần thiết để quan sát và lắng nghe cơ thể mình một cách cẩn thận hơn.

RM Healthcare khuyến nghị rằng nếu bạn nhận thấy bất kỳ thay đổi bất thường nào liên quan đến màu da, sưng quanh mắt, hoặc biến đổi trên khuôn mặt, đừng chần chừ mà hãy tìm kiếm sự tư vấn y tế ngay lập tức. Thăm khám định kỳ là cần thiết, nhưng sự chủ động trong việc theo dõi sức khỏe cá nhân cũng không kém phần quan trọng. 

Hãy xem xét lối sống của bạn, bao gồm chế độ ăn uống, mức độ stress, và thói quen hàng ngày, để đảm bảo rằng chúng hỗ trợ tốt nhất cho sức khỏe gan của bạn. RM Healthcare cam kết đồng hành cùng bạn trên hành trình chăm sóc sức khỏe gan, bởi vì chúng tôi tin rằng mỗi bước nhỏ bạn thực hiện hôm nay có thể mang lại những thay đổi lớn cho tương lai của bạn.

Bài viết khác có liên quan: